Γυρίσαμε στη δουλειά με το κεφάλι ψηλά!

αναδημοσίευση από την εφημερίδα Εργατική Πολιτική

Γυρίσαμε στη δουλειά με ψηλά το κεφάλι

Συνέντευξη με τον Παναγιώτη Κεφαλληνό, γραμματέα του Δ.Σ. της Ένωσης Τεχνικών του Δήμου Αθηναίων και μέλος της Πρωτοβουλίας για μια Ανεξάρτητη Ταξική Εργατική Κίνηση.

Εργατική Πολιτική: Σαν ΠΟΕ – ΟΤΑ δώσατε μια σκληρή και πολυήμερη απεργιακή μάχη. Ποιος ήταν ο βασικός στόχος του αγώνα σας; 

Π. Κεφαλληνός: Κεντρικό αίτημα των κινητοποιήσεων ήταν η απόσυρση του πολυνομοσχεδίου. Με το πολυνομοσχέδιο για πρώτη φορά γίνονται απολύσεις στο Δημόσιο μέσω της εργασιακής εφεδρείας και αυτό είναι ζήτημα που αφορά ευρύτερα κομμάτια της εργατικής τάξης, όπως τους εργαζόμενους στις πρώην ΔΕΚΟ. Επίσης, γίνονται μειώσεις μισθών, καταργούνται οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας κι επιπλέον αποδομείται κάθε μορφή ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο.

Ε.Π.: Η κυβερνητική προπαγάνδα μίλαγε για ενιαίο μισθολόγιο και ενιαιοποίηση των μισθών.

Π.Κ.: Με αυτό το πολυνομοσχέδιο δεν θα υπάρχει ενιαιοποίηση των μισθών, αλλά μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Οι μοναδικές σταθερές θα είναι ο εισαγωγικός και ο καταληκτικός μισθός. Από εκεί και πέρα, υπάρχει ποσόστωση για να περάσει κάποιος από τον έναν βαθμό στον άλλο, δηλαδή δεν θα μπορούν να εξελίσσονται όλοι. Με βάση τις ποσοστώσεις, αν σήμερα μπαίνουν σε μια υπηρεσία 100 υπάλληλοι, από αυτούς μόνο οι 15 θα φτάσουν στον ανώτερο βαθμό. Επιπλέον, για να ανέβει ο εργαζόμενος μισθολογικό κλιμάκιο θα πρέπει να αξιολογηθεί, να έχει πετύχει τους στόχους που θα του τεθούν. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να έχουμε διαφορετικό μισθό για κάθε εργαζόμενο και να αποδομείται κάθε ενιαιότητα. Θα δημιουργηθεί ανταγωνισμός μεταξύ συναδέλφων και θα έχουμε φαινόμενα ανθρωποφαγίας, ενώ αποδομούνται τα συνδικάτα. Όπου κατανοήθηκε από τους εργαζόμενους τι πρόκειται να συμβεί με το πολυνομοσχέδιο, ήταν λογικό να υπάρχει συμμετοχή στην απεργία και τις κινητοποιήσεις.

Ε.Π.: Αντιμετωπίσατε πίεση κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεών σας από άλλες κοινωνικές ομάδες;

Π.Κ.: Ήταν από τις λίγες φορές που δεν λειτούργησε καθόλου ο λεγόμενος «κοινωνικός αυτοματισμός». Ακόμα και οι όποιες μεμονωμένες διαμαρτυρίες ήταν απειροελάχιστες.

Ε.Π.: Ποια ήταν η συμμετοχή των εργαζομένων στις κινητοποιήσεις και τι συμπεράσματα βγαίνουν από αυτή; 

Π.Κ.: Στον αγώνα αυτό, κυριάρχησε η μορφή της κατάληψης, μορφή που απλώθηκε σε όλη την Ελλάδα μετά τις 3 Οκτώβρη. Η απεργία διαρκείας έχει όρια, πιο σωστό είναι να μιλάμε για κινητοποιήσεις διαρκείας με πολύμορφες δράσεις που μπορούν να είναι αποτελεσματικές αν πραγματοποιούνται στη βάση ενός σχεδιασμού. Από κάποιες δυνάμεις λοιδορήθηκε η μορφή της κατάληψης γιατί δεν χάνονταν τα μεροκάματα. Όμως, δεν μπορούμε να απεμπολούμε καμία μορφή κινητοποίησης αρκεί να είναι αποτελεσματική και πρέπει να επιδιώκουμε να μην ματώνει ο κόσμος όταν αγωνίζεται π.χ. πρέπει να απαιτούμε να καταβάλλονται από την εργοδοσία τα μεροκάματα της απεργίας.

Στις καταλήψεις υπήρχε μεγάλη συμμετοχή, τόσο στις χωματερές και τα γκαράζ όπου έπρεπε να έχουμε κατάληψη όλη τη μέρα με βάρδιες για να φυλαχτούν τα μηχανήματα, αλλά και στις καταλήψεις των υπόλοιπων κτιρίων και υπηρεσιών που διαρκούσαν μέχρι τις 5. Η δικιά μου εμπειρία είναι ότι το 80 με 90% των εργαζομένων συμμετείχε στην κατάληψη των κτιρίων. Η κατάληψη βοήθησε στο να απελευθερωθεί κόσμος και να ανοιχτούν συζητήσεις πάνω σε όλα τα ζητήματα, κάτι που δεν μπορεί να γίνει σε μία συνέλευση και πολύ περισσότερο κατά το 8ωρο της δουλειάς.

Θεωρώ σημαντική τη μορφή της κατάληψης γιατί μπλοκάρει τις λειτουργίες του κράτους και διαμορφώνει μια κατάσταση διαρκούς συνέλευσης των εργαζομένων. Στις καταλήψεις δημαρχείων και χώρων εργασίας, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι έκριναν και αποφάσιζαν για το τι θα πρέπει να λειτουργήσει και τι όχι. Η μορφή αυτή των αγώνων συνέβαλε και στη συμμετοχή του κόσμου στις πανεργατικές απεργίες και τις συγκεντρώσεις. Στη διαδήλωση της 19ης Οκτώβρη με τα μπλοκ της ΠΟΕ-ΟΤΑ διαδήλωσαν πάνω από 15.000 εργαζόμενοι.

Έχουμε υποχρέωση την εμπειρία αυτών των κινητοποιήσεων να την αναδείξουμε και να τη συζητήσουμε τώρα που είναι ακόμα πρόσφατα τα γεγονότα.

Ε.Π.: Τι προοπτική μπορούσε να έχει αυτός ο αγώνας; Ποιες προσπάθειες έγιναν για ένα ευρύτερο ενιαίο αγωνιστικό μέτωπο;

Π.Κ.: Στην ουσία, ένας κλάδος μπήκε μπροστά να δώσει τη μάχη για το σύνολο της εργατικής τάξης. Η μάχη αυτή αποκτούσε πολιτικά χαρακτηριστικά. Για να εμποδιστεί η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου θα έπρεπε να πέσει η κυβέρνηση. Δεν ζητάγαμε εξαίρεση για τον κλάδο, αλλά συνολική απόσυρση του πολυνομοσχεδίου κι έτσι ακόμα και αν η ΠΟΕ – ΟΤΑ δεν τη χαρακτήριζε έτσι, ο αγώνας μας είχε τα χαρακτηριστικά πολιτικής απεργίας. Μια πολιτική απεργία όμως αφορά την τάξη και τις οργανώσεις της. Τα όρια ενός κλάδου είναι συγκεκριμένα και δεν μπορεί από μόνος του να σηκώσει αυτό το βάρος. Μπορεί να είναι προπομπός ή πρωταγωνιστής. Συγκεκριμένα είναι και τα όρια του συνδικαλιστικού κινήματος με την αντίληψη που έχει η πλειοψηφία του. Το λέω αυτό και σε σχέση με την ΠΑΣΚΕ – ΟΤΑ που έχει φύγει από το ΠΑΣΟΚ και έχει κόψει τους δεσμούς της με την υπόλοιπη ΠΑΣΚΕ. Γίνανε προσπάθειες συντονισμού με άλλες Ομοσπονδίες, αλλά δεν βγήκε τίποτα.

Ε.Π.: Πως έκλεισε η απεργία; Υπήρξαν διαφορετικές προτάσεις στην απόφαση για αναστολή της απεργίας; Τι παρακαταθήκες αφήνει αυτός ο αγώνας;

Π.Κ.: Στις 20 Οκτώβρη πάρθηκε απόφαση για νέα 24ωρη απεργία στις 21/10 και πραγματοποίηση γενικών συνελεύσεων για να συζητηθεί το θέμα της κλιμάκωσης. Όπως φάνηκε από τις συνελεύσεις, αλλά και από τη σύσκεψη των Δ.Σ. των σωματείων που έγινε την ίδια μέρα, ο κλάδος μοιράστηκε. Υπήρχε ένα μέρος των σωματείων που ήρθε στη σύσκεψη και ήταν υπέρ της συνέχισης των κινητοποιήσεων, ένα μικρότερο τμήμα που ήθελε να σταματήσουμε και ένα κομμάτι που ήθελε συνέχιση με άλλες μορφές και σε συντονισμό με άλλους κλάδους.

Μπορεί να μη νικήσαμε, πιστεύω όμως ότι είναι σημαντικό ότι ο κόσμος δεν γύρισε στη δουλειά με σκυμμένο το κεφάλι. Από την άλλη κατανοεί βέβαια και τη δύναμη που έχει το κράτος. Θεωρώ επίσης, πολύ σημαντικό ότι έληξε η επιστράτευση τόσο γρήγορα. Είχαμε στο παρελθόν περιπτώσεις όπου παραμέναμε σε καθεστώς επιστράτευσης επί μήνες και σε μία περίπτωση επί ενάμιση χρόνο. Η εξέλιξη αυτή ήταν συμβιβασμός και από τη μεριά της κυβέρνησης και δείχνει το φόβο που δημιούργησε στο αστικό κράτος η διάρκεια της κινητοποίησης. Η Ομοσπονδία είχε ζητήσει για να λήξει η απεργία να αρθεί η επιστράτευση, να φύγουν τα ΜΑΤ από τη χωματερή και να σταματήσει το μάζεμα των σκουπιδιών από τους ιδιώτες.

Ε.Π.: Τι παρακαταθήκες αφήνει αυτός ο αγώνας;

Π.Κ.: Νομιμοποιήθηκε στη συνείδηση των εργαζομένων το ότι μπορούν να καταλύουν, να εμποδίζουν, να μπλοκάρουν τη λειτουργία του κράτους και αυτό είναι όπλο στα χέρια τους. Αυτό δημιούργησε τριγμούς στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Θεωρώ ότι αυτή η εμπειρία θα οδηγήσει σε επανάληψη αγώνων με αυτήν τη μορφή, καθώς μπορεί να είναι αποτελεσματική και απαιτεί καθημερινή συμμετοχή των εργαζόμενων. Οι πολιτικές εξελίξεις εν μέρει καθορίστηκαν και από αυτόν τον αγώνα.

Ε.Π.: Τι εκτίμηση κάνεις για τη φάση στην οποία μπαίνουμε. Πως πρέπει να σταθεί το εργατικό κίνημα απέναντι στη νέα κυβέρνηση;

Π.Κ.: Νομίζω ότι γίνεται κατανοητό από πλατιά κομμάτια εργαζομένων το γιατί η αστική τάξη επέλεξε αυτήν τη λύση. Η προηγούμενη κυβέρνηση ταρακουνήθηκε και από τη λαϊκή αντίδραση στις 28 Οκτωβρίου, αλλά και από τις καταλήψεις του προηγούμενου διαστήματος.

Μπαίνουμε στην περίοδο εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου προγράμματος και σε περίοδο βαρύ χειμώνα και κυριολεκτικά, αλλά και πολιτικά για την εργατική τάξη. Η αστική τάξη φοβάται ότι θα υπάρξει ανασυγκρότηση του κινήματος της εργατικής τάξης και γι’ αυτό επέλεξε αυτήν τη λύση. Πιστεύω ότι για ένα διάστημα οι εργαζόμενοι θα «καθίσουν», κάτω από το βάρος της τεράστιας προπαγάνδας που θα συνοδεύσει το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης.

Πρέπει να αξιοποιηθεί η αγωνιστική εμπειρία του τελευταίου διαστήματος και να ξεκαθαριστούν και οι πολιτικοί στόχοι, ώστε να υπάρξει πολιτική απεργία για την πτώση της νέας «τρικολόρ» κυβέρνησης. Εκτός από το «¨Όχι» στην κυβέρνηση πρέπει να περιγράφονται και μια σειρά αιτήματα και στόχοι του κινήματος, να διατυπωθεί ένα μεταβατικό πρόγραμμα που να γίνεται κατανοητό από τους εργαζόμενους ότι αφορά τις ζωές μας. Αν δεν το κάνουμε αυτό αυτήν την περίοδο, θα είμαστε πίσω από τις εξελίξεις.

Αυτό που φάνηκε από τις συζητήσεις που γίνονταν κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων, είναι πως το ερώτημα που έμπαινε από τους εργαζόμενους ήταν: Πέφτει η κυβέρνηση και μετά τι; Ο κόσμος είναι εγκλωβισμένος στην κοινοβουλευτική λογική, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να αποδομεί το κράτος μπλοκάροντας τις λειτουργίες του. Έβαζε το θέμα ποιος θα έρθει μετά τον Παπανδρέου κι εννοούσε ποιος θα νικήσει στις εκλογές.

Τέλος, κορυφαίο για μένα ζήτημα είναι η ανεργία και η οργάνωση της πάλης των ανέργων για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους. Αν δεν αντιμετωπίσουμε το θέμα τώρα θα μας πάρει φαλάγγι. Στο Δημόσιο πρέπει να οργανώσουμε την αντίδρασή μας στις απολύσεις, καθώς με τις συγχωνεύσεις οργανισμών και τις καταργήσεις θέσεων οι απολύσεις θα είναι πολύ περισσότερες από 30.000 που λένε μέχρι τώρα.

Απάντηση στη δολοφονία του Δημήτρη Κοτσαρίδη

Π.Κ.: Θεωρώ εγκληματική τη στάση του οργανωμένου συνδικαλιστικού κινήματος και των ταξικών δυνάμεων που δρουν στο εσωτερικό του, απέναντι στη δολοφονία του συναδέλφου Κοτσαρίδη. Είχαμε έναν νεκρό ως συνδικαλιστικό κίνημα και δεν καταφέραμε να τιμήσουμε τη μνήμη του με μια μεγάλη διαδήλωση καταδίκης του αυταρχισμού και των ορδών – κρατικών και παρακρατικών – του Παπουτσή. Όσο και να χρεώνουμε στο ΠΑΜΕ ότι δεν σήκωσε το θέμα, ούτε οι υπόλοιποι καταφέραμε να κάνουμε τίποτα μέχρι σήμερα. Το ζήτημα παραμένει ανοιχτό. Έστω και τώρα να κάνουμε μια εκδήλωση και να μην περάσει το θέμα έτσι. Δεν μπορεί να έχει νεκρό η εργατική τάξη από την κρατική βία και να μην γίνεται τίποτα.